انگل گربه: علائم، درمان و پیشگیری + عکس
انگل گربه یکی از مهم‌ترین مسائل بهداشتی و پزشکی در رابطه با سرپرستی و نگهداری از گربه‌ها است چرا که می‌تواند مشکلات جدی برای سلامت حیوان ایجاد کند و یا حتی به انسان‌ها و دیگر حیوانات منتقل شود. برای همین اگر سرپرست گربه هستید، لازم است حتما انواع انگل گربه و راه‌های پیشگیری و درمان آن‌ها را بشناسید.
در این مقاله، به بررسی انواع مختلف انگل‌های گربه، علائم و نشانه‌های آلودگی، درمان دارویی و خانگی، روش‌های پیشگیری و مراقبت‌های حین و بعد از درمان می‌پردازیم. هدف از این مطالعه، افزایش آگاهی در مورد این انگل‌ها و ارائه راهکارهای موثر برای کاهش خطرات مرتبط با آن‌ها است.
آنچه در این مقاله خواهید آموخت:
انواع انگل گربه
انگل گربه به طور کلی به دو دسته خارجی و داخلی تقسیم می‌شود. این دو دسته تفاوت‌های عمده‌ای دارند که در نوع انگل، محل زندگی انگل، و علائمی که در گربه ایجاد می‌کنند، مشخص می‌شود.
انگل‌های خارجی
انگل‌های خارجی روی پوست و موی گربه زندگی می‌کنند. قرمزی و التهاب پوست، ریزش مو و خارش شدید از نشانه‌های آلودگی گربه به این نوع انگل‌ها است. البته گاهی با چشم غیرمسلح نیز روی پوست حیوان قابل مشاهده هستند. انواع رایج آن‌ها عبارتند از:
کک‌ها: کک‌ها یکی از شایع‌ترین انگل‌های پوست و موی گربه‌ها هستند. این حشرات که از خون گربه تغذیه می‌کنند می‌توانند باعث خارش، التهاب‌های پوستی و حتی انتقال برخی باکتری‌ها به حیوان شوند. از لحاظ ظاهری بدنی مسطح و بدون بال دارند و طول آن‌ها معمولاً حدود 1 تا 3 میلی‌متر است. کک‌ها می‌توانند به ارتفاعات و فواصل زیاد بپرند و به راحتی از یک میزبان به میزبان دیگر منتقل شوند. استفاده از قطره‌های موضعی یا قرص‌های ضد کک با مشورت دامپزشک و همچنین تمیز کردن پوست و مو و محیط زندگی گربه برای از بین بردن کک می‌تواند مفید باشد.
کنه‌ها: کنه‌ها انگل‌هایی با اندازه بزرگتر نسبت به کک‌ها هستند و طول آن‌ها بسته به میزان خونی که از بدن میزبان مکیده‌اند، می‌تواند از 1 میلی‌متر تا چند سانتیمتر باشد. کنه‌ها به آرامی حرکت می‌کنند و نمی‌توانند بپرند به همین دلیل بیشتر از طریق تماس مستقیم منتقل شده و به مدت طولانی‌تری نسبت به کک‌ها (تا چندین روز) به میزبان خود می‌چسبند تا خون بمکند. کنه‌ها می‌توانند ناقل بیماری‌های مختلف باشند. استفاده از اسپری‌ها، قطره‌ها و قلاده‌های ضد کنه برای پیشگیری و کمک به فرایند درمان این انگل‌ها موثر است.
انگل‌های داخلی
انگل‌های داخلی شامل کرم‌ها و پروتوزوآ هستند که در روده‌ها، قلب، یا سایر اندام‌های داخلی گربه زندگی می‌کنند و علائمی مانند کاهش وزن، اسهال و استفراغ، خستگی و شکم برآمده (به‌خصوص در بچه گربه‌ها) را به همراه دارند. انواع این انگل‌ها شامل موارد زیر است:
کرم‌های نواری: کرم‌های نواری به شکل صاف و بلند هستند و طول آن‌ها به چند سانتیمتر هم می‌رسد. بدن این کرم‌ها به قطعاتی تقسیم شده که هر کدام می‌تواند تخم‌های انگل را درون خود جا دهد. این انگل‌ها در روده گربه زندگی می‌کنند و علائمی مانند کاهش وزن و ضعف حیوان را نشان می‌دهند. معروف‌ترین گونه کرم نواری به نام Dipylidium Caninum معمولاً از طریق کک‌ها به گربه‌ها منتقل می‌شود. وقتی گربه یک کک آلوده را می‌بلعد، لاروهای کرم نواری وارد روده کوچک گربه شده و در آنجا به کرم بالغ تبدیل می‌شوند. سپس کرم‌های بالغ در مدفوع گربه تخم‌ریزی می‌کنند. اگر گربه یه چنین انگلی مبتلا باشد معمولا قطعات کرم در مدفوع یا اطراف مقعد او قابل مشاهده است.
کرم‌های قلبی: کرم قلبی گربه انگلی نخ مانند است که طول آن می‌تواند به 15 تا 30 سانتیمتر هم برسد. این انگل در قلب، ریه‌ها و عروق خونی بزرگ حیوان زندگی می‌کند و بیشتر سگ‌ها را مبتلا می‌کند اما امکان آلودگی گربه‌ها نیز وجود دارد. لاروهای این انگل عموما از طریق نیش پشه‌ی آلوده وارد بدن گربه می‌شوند و به مرور زمان رشد کرده و در قلب و ریه‌های گربه سکونت می‌کنند و می‌توانند به این اندام‌ها آسیب برسانند. به همین دلیل معاینات منظم و مشاوره با دامپزشک برای پیشگیری از ابتلای حیوان به این انگل اهمیت زیادی دارد.
توکسوپلاسموز: توکسوپلاسموز یا توکسوپلاسما گوندی (Toxoplasma gondii) یک انگل تک‌سلولی است که بیشتر در روده کوچک گربه‌ها زندگی می‌کند اما می‌تواند به سایر بافت‌های بدن گربه که شامل بافت‌های عضلانی و عصبی می‌شود نیز نفوذ کند و به صورت کیست‌های نسجی در این بافت‌ها باقی بماند. گربه با خوردن گوشت خام یا آب آلوده به این انگل مبتلا می‌شود. به همین دلیل است که همیشه تاکید می‌شود گوشت خام در رژیم غذایی حیوانات خانگی قرار نداشته باشد.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله غذاهای مضر برای گربه را بخوانید.
این نوع انگل گربه قابلیت انتقال به سایر حیوانات و حتی انسان را هم دارد و می‌تواند برای زنان باردار و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند خطرناک باشد. برای پیشگیری از ابتلا به توکسوپلاسموز، توجه به بهداشت گربه و محدود کردن دسترسی او به حیوانات خارج از خانه مهم است.
علائم وجود انگل در گربه‌ها
علائم وجود انگل در گربه‌ها بسته به داخلی یا خارجی بودن آن متفاوت است. اما به طور کلی اگر موراد زیر را در گربه خود مشاهده کردید ممکن است مبتلا به انگل شده باشد.
کاهش وزن: از رایج‌ترین نشانه‌های وجود انگل در گربه‌ها این است که با وجود تغذیه مناسب دچار کاهش وزن ناگهانی می‌شوند.
اسهال و استفراغ: انگل‌های داخلی می‌توانند باعث اسهال و استفراغ مکرر در گربه‌ها شوند.
کم‌خونی: ممکن است انگل‌های خارجی با مکیدن خون گربه باعث کم‌خونی شوند که بی‌حالی و ضعف حیوان را در پی خواهد داشت.
خارش و ناراحتی پوستی: انگل‌های خارجی مانند کک و کنه موجب ایجاد خارش و ناراحتی‌های پوستی و حتی تغییر رنگ مو و پوست می‌شوند.
ترشحات غیرعادی: انگل‌ها ممکن است باعث ترشحات غیرعادی از پوست، چشم‌ها یا گوش‌های گربه شوند.
تغییر در رفتار: انگل گربه می‌توانند باعث تغییر رفتارهایی نظیر بی‌قراری، افزایش یا کاهش فعالیت بدنی و یا خواب‌آلودگی بیش از حد شود.
روش‌های تشخیص انگل گربه
پس از اینکه نشانه‌های وجود انگل در گربه را مشاهده کردید لازم است حتما به دامپزشک مراجعه کنید تا از روش‌های تشخیصی دقیق پزشکی که شامل موارد زیر است از بیماری حیوان اطمینان حاصل شود:
معاینه بالینی: دامپزشک با معاینه فیزیکی و مشاهده علائم بیماری می‌تواند به تشخیص اولیه برسد.
آزمایش مدفوع: برای تشخیص انگل‌های روده‌ای، شایع‌ترین روش آزمایش مدفوع گربه است.
آزمایش خون: برخی از انگل‌ها مانند انگل‌های قلبی، از طریق آزمایش خون شناسایی می‌شوند.
آزمایش پوست و مو: وجود انگل‌های خارجی مانند کک‌ها و کنه‌ها را آزمایش پوست و موی گربه تعیین می‌کند.
بهترین دارو و قرص ضد انگل گربه
انتخاب بهترین داروهای ضد انگل برای گربه‌ها باید با مشاوره دامپزشک انجام شود. برخی از ضد انگل‌های معتبر و موثر شامل موارد زیر است:
Caniverm: یکی از محبوب‌ترین داروهای ضد انگل برای سگ‌ها و گربه‌هاست که علاوه بر درمان برای پیشگیری هم استفاده می‌شود. این قرص برای مبارزه با طیف گسترده‌ای از انگل‌های روده‌ای مانند کرم‌های گرد (مانند آسکاریس)، کرم‌های نواری (مانند تنیا) و کرم‌های قلابدار تجویز می‌شود. ترکیبات قرص کنیورم شامل مواد ضد انگل قوی مانند فنبندازول، پیرانتل پموت و پرازیکوانتل است.
خرید قرص ضدانگل Caniverm از بازار آنلاین سلوری با کمترین قیمت
Drontal: یک قرص ضد انگل برای گربه‌ها است که می‌تواند انواع مختلف انگل‌های روده‌ای مانند کرم نواری را کنترل کند.
Milbemax: این قرص نیز برای کنترل انواع انگل‌های داخلی شامل انگل‌های روده‌ای و قلبی موثر است.
Profender: این داروی موضعی که به شکل قطره تولید می‌شود، می‌تواند انگل‌های داخلی و خارجی را درمان کند.
درمان انگل گربه با داروهای خانگی
برخی از روش‌های خانگی می‌تواند درمان دارویی انگل‌های گربه را تسریع بخشد. اما به هیچ وجه از درمان تجویزی توسط دامپزشک غافل نشوید و روش‌هایی که در زیر معرفی می‌شوند را به عنوان راه حل کمکی در کنار درمان دارویی انگل گربه به کار ببرید:
ماست پروبیوتیک: مصرف ماست پروبیوتیک به مقدار کم می‌تواند به سلامت دستگاه گوارش گربه کمک کند و انگل‌ها را کاهش دهد.
سرکه سیب: افزودن چند قطره سرکه سیب به آب آشامیدنی گربه می‌تواند به دفع انگل‌ها کمک کند.
زردچوبه: زردچوبه دارای خواص ضد التهابی و ضد انگل است و مصرف آن به بهبود وضعیت دستگاه گوارش گربه کمک می‌کند.
بذر کدو تنبل: اضافه کردن بذرهای کدو تنبل خرد شده به غذای گربه به دفع کرم‌های روده کمک می‌کند.
گیاه مرمکی (گل شمعدانی): دم کرده‌ی این گیاه که خواص ضد انگلی دارد را می‌توانید به غذای گربه اضافه کنید.
روغن نارگیل: به خاطر داشتن خواص ضد انگلی می‌توانید مقدار کمی روغن نارگیل را به غذای گربه اضافه کنید. این کار به تقویت سیستم ایمنی گربه کمک خواهد کرد.
غذای مناسب برای گربه‌های مبتلا به انگل
تغذیه مناسب نقش بسیار مهمی در بهبود بیماری‌ها دارد. بیماری انگل گربه هم از این قاعده مستثنی نیست. سعی کنید در رژیم غذایی گربه مبتلا به انگل ترکیبات زیر را بگنجانید:
پروتئین‌های باکیفیت: مصرف پروتئین‌های حیوانی و گیاهی با کیفیت بالا می‌تواند به بازسازی بافت‌ها و تقویت سیستم ایمنی گربه کمک کند. غذاهایی مثل گوشت، مرغ، ماهی و تخم مرغ پخته شده و یا انواع غذای خشک و مرطوب که حاوی پروتئین هستند گزینه‌های مناسبی خواهند بود.
ویتامین‌ها و مواد معدنی: استفاده از مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی شامل ویتامین A، D، E و کلسیم می‌تواند به بهبود سریع‌تر گربه کمک کند. علاوه بر مکمل‌ها، می‌توانید سبزیجات پخته شده و برخی میوه‌ها را در رژیم غذایی گربه مبتلا به انگل بگنجانید.
آب کافی: مصرف آب کافی و تمیز برای جلوگیری از کم‌آبی و حمایت از عملکرد کلیه‌های گربه بسیار مهم است.
چربی‌های سالم: گربه‌ها نیاز به چربی‌های سالم دارند تا انرژی از دست رفته خود در اثر تغذیه‌ی انگل‌ها را جبران کنند. برای تامین چربی سالم می‌توانید در کنار مصرف غذاهای خشک و مرطوب باکیفیت، از منابعی مانند روغن ماهی، روغن کرچک و زیتون استفاده کنید.
برای خرید انواع غذای گربه باکیفیت، سالم و مقوی به بازار آنلاین سلوری سر بزنید.
مراقبت از گربه بعد از درمان انگل
بعد از کامل شدن دوره درمان انگل، چون بدن گربه ضعیف شده و سیستم ایمنی حیوان نیاز به تقویت دارد لازم است مراقبت‌های خاصی انجام شود تا بهبودی کامل به دست آید. برخی از این اقدامات به شرح زیر هستند:
تغذیه مناسب: تغذیه کامل، سالم و متعادل برای بازگرداندن انرژی و تقویت سیستم ایمنی گربه بسیار مهم است. غذای حیوان باید تازه و مقوی باشد و تمام ترکیباتی که در بخش قبل اشاره شد را شامل شود.
مکمل‌های غذایی: استفاده از مکمل‌های غذایی باکیفیت در کنار غذای اصلی و به‌عنوان میان وعده، می‌تواند به بهبود سریع‌تر گربه کمک کند.
نظافت محیط: تمیز و ضدعفونی کردن محل زندگی گربه و لوازم او به‌خصوص ظرف آب و غذا، جای خواب، اسباب بازی و باکس حمل گربه و همچنین محیط خانه برای جلوگیری از بازگشت انگل‌ها ضروری است.
معاینات دوره‌ای: معاینات منظم دامپزشکی برای بررسی وضعیت سلامت گربه و اطمینان از عدم بازگشت انگل‌ها را جدی بگیرید چون ممکن است گاهی متوجه نشانه‌های وجود انگل در بدن حیوان به ویژه نوع داخلی نباشید.
آیا انگل گربه به انسان منتقل می‌شود؟
برخی از انگل‌های گربه می‌توانند به انسان منتقل شوند. این انگل‌ها شامل موارد زیر هستند:
کک‌ها: کک‌ها می‌توانند انسان‌ها را نیش بزنند و باعث ایجاد خارش و ناراحتی‌های پوستی شوند.
تاکسوپلاسموز: این انگل می‌تواند از طریق مدفوع گربه به انسان منتقل شده و در مواردی باعث بیماری شود، به ویژه در زنان باردار و افراد با سیستم ایمنی ضعیف.
کرم‌های نواری: برخی از انواع کرم‌های نواری می‌توانند به انسان‌ها منتقل شوند و مشکلات گوارشی به وجود بیاورند.
برای پیشگیری از انتقال انگل‌ها به انسان، رعایت بهداشت شخصی و تمیز نگه داشتن محیط زندگی گربه به خصوص در دوره‌ی ابتلا به انگل ضروری است.
روش‌های پیشگیری از انگل گربه‌ها
احتمال اینکه گربه‌ها در طول عمر خود حداقل یک بار به انگل مبتلا شوند تقریبا زیاد است اما دستورالعمل‌هایی برای کاهش این احتمال وجود دارند که رعایت آن‌ها به سلامت کلی حیوان و افزایش کیفیت زندگی او نیز کمک می‌کند. این راه کارها شامل موارد زیر هستند:
تمیز نگه داشتن محیط: رعایت بهداشت محیط زندگی گربه و ضدعفونی منظم آن می‌تواند از تکثیر انگل‌ها جلوگیری کند. ظرف آب و غذای گربه باید مرتب شسته شده و جای خواب و اسباب بازی‌های او ضدعفونی شوند.
تغذیه سالم و متعادل: یک رژیم غذایی مقوی و کامل که تمام ترکیبات اساسی را در خود داشته باشد می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی گربه و کاهش خطر ابتلا به انگل‌ها کمک کند. از طرف دیگر پرهیز از دادن گوشت و سایر فراوارده‌های حیوانی خام به گربه اهمیت زیادی در جلوگیری از ابتلای حیوان به انگل دارد.
معاینات منظم دامپزشکی: معاینات دوره‌ای دامپزشکی می‌تواند به تشخیص زودهنگام انگل‌ها و جلوگیری از بروز مشکلات جدی در بدن گربه کمک کند.
استفاده از داروهای پیشگیرانه: در مواردی که گربه از خانه بیرون می‌رود و یا با سایر حیوانات در ارتباط است، استفاده منظم از داروهای پیشگیرانه ضد انگل به توصیه دامپزشک می‌تواند از بروز انگل‌ها جلوگیری کند.
